Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Meum athamanticum & Hordeum murinum

fotò
fotò
Cistro

Meum athamanticum

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Sìstra, Cisto.

Nom en français : Fenouil des Alpes.

Descripcioun :
La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.

Usanço :
"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).

Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Melounié - Pinedo - Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776

fotò
fotò
Estranglo-chivau

Hordeum murinum

Poaceae Graminaceae

Àutri noum : Trauco-sa, Espigau, Chaisse, Sauto-roubin, Chai.

Noms en français : Orge des rats, Orge des souris.

Descripcioun :
Aquesto "marrido-erbo" porto proun de noum segound li relarg (douna peréu i calido g. anisantha). Li proumié noum vènon pulèu de basso Prouvènço alor que Cai, Chai e Chaisse soun mai gavot. La subsp. presentado eici, èi Leporinum (fotò).

Usanço :
L'estranglo-chivau èi redouta pèr li païsan : "Moun paire coupavo lei fen avans que siguèsson maüras, aquéleis erbo, lei trauco-sa. Es dangerous, pèr lei bèsti" (J. Delaunay in O. Madon, op.cit. p. 129), e peréu : " Lou trauco-sa, quand es sous la lengo dóu chivau, fau ana lou cerca acò ! Lou fai bava." (E. Calabrin, ibid.). Tambèn se saup proun qu' "acò rintr[o] dins leis auréios dei chins", La Baumo (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.) .

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 9 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Camin - Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hordeum murinum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
CC

Meum athamanticum & Hordeum murinum

ges
ges
ges
ges
ges
ges
CC
CC

Coumpara Cistro emé uno autro planto

fotò

Coumpara Estranglo-chivau emé uno autro planto

fotò